Sondaj kelime anlamı olarak çeşitli nedenlerden dolayı yeryüzünde delik açmaya yarayan yöntemlere verilen bir isimdir. Kayalara delikler ve kesikler açmak gibi fonksiyonlar ile yürütülen işlemlerin tamamıdır.
Sondaj neden yapılır?
Her türlü zeminde ve sert kayada Su Sondajı yapabilmektedir. Sondaj; kaya ortamda hava sirkülâsyonu ile yumuşak zeminlerde ise çamur sirkülâsyonu ile yapılmaktadır. Arazinin durumuna göre, jeolojik yapıya formasyonların özelliklerine göre Her iki sondaj tekniğinin kullanılmasını gerektiren durumlar olabilmektedir. Yumuşak ve yıkılan zeminlerde sondaj çamur sirkülâsyonu ile yapılır ve delme işleminden sonra kuyu teçhiz edilerek boru ile kuyu cidarı arası çimentolanır. Daha sonra kuyu inkişafı yapılır. Kaya ortamda – Sert Kayalarda kullanılan sondaj tekniği çamur sirkülâsyonlu sondajdan daha farklıdır. Kaya ortamda sondaj, hava sirkülâsyonu ile gerçekleşir. Sonuçta bu işlemlerin sonucun da Akifer den (su taşıyan formasyondan) su alınır
Beş Farklı sondaj çeşitleri yer almaktadır. Bunlar:
- Su Sondajları
- Petrol Sondajları
- Temel Sondajlar
- Maden Sondajları
- Enerji Sondajları
Su Sondajları
Zeminlerin jeolojik yapılarına uygun olarak havalı veyahut çamur dolaşımları le yapılan kuyu açma şeklidir. Su sondajının mantığı ise yeraltında yer alan belli bir derinlikte yer alan suya ulaşmak ve bunu pompa ile çekmek ile yapılan işleme denilmektedir.
Su Sondajı Yapılmadan Önce Dikkat Edilmesi Gerekenler
Gerekli etütlerin yapılması,
Kuyu ruhsatının alınması ve bunun için yasal başvuruların eksiksiz olması,
Su Sondaj Kuyusu Yapım Aşamaları
1. Etütlerin yapılması neticesinde çıkan raporlara göre sondaj işlemine başlanır.
2. Sert zemine ulaşana kadar sondaja devam edilir.
3. Sert zemine ulaşıldıktan sonra sondaja su verilerek kalıntıların dışarı çıkmasını sağlanır.
4. Kayanın kırılması neticesinde titreşim fazla olacağından ötürü sondaj borusu çıkarılıp, muhafaza borusu sondaj deliğine yerleştirilir.
5. Su bulununcaya kadar sondaj işlemi devam ettirilir.
6. Sondaj işlemi tamamlanıp yer altı suyu çıkarılır.
7. Çıkan suyun pompalar yardımıyla istenilen alana yönlendirilmesi yapılır. Burada BK Makina firmasının üretmiş olduğu pompa seçimleri ön plana çıkmaktadır.